Orhan Pamuk’un Masumiyet Müzesi romanını kronotop kavramı çerçevesinde okuma

Kurmaca metnin temel unsurlarından olan zaman ve mekân edebiyat araştırmacıları için ilgi çekici başlıklardır. Ayrı ayrı incelemelere konu bu iki kurmaca unsuruna farklı bir bakış açısı geliştiren Mikhail Bakhtin ise zamanın birbiriyle ilişkili olduğu düşüncesinden hareket ederek “kronotop” (zaman-mekân) kavramını kullanır. Einstein’ın “Görelilik Teorisi”nden hareketle ortaya çıkan kavramı Yunanca “kronos” (zaman) “topos” (yer) kelimelerinin birleşiminden meydana gelir. metinde mekânın birlikteliğini belirtmek Onun tespit ettiği ev, yol, şato gibi kronotoplar romanın dinamiklerini oluşturur soyut kavram aracılığıyla somutlaştırılmasını sağlar. Buradan çalışmada son dönem Türk romancılığının önde gelen isimlerinden Orhan Pamuk’un Masumiyet Müzesi isimli romanı Bakhtin’in çerçevesinde incelenecektir. Söz konusu roman aşk teması etrafında bireylerin toplumun yaşadığı değişimi dönüşümü ele alır. Arka planında İstanbul’un yer aldığı hikâyesinde ilişkisinin çarpıcı şekilde kurgulandığı görülür. Bu bakımdan da ismi “Masumiyet Müzesi” başta olmak üzere sunulan unsurlarının olay örgüsünün merkezinde anlaşılır. Roman kişilerinin düşünce duygu dünyasını yansıtan, hayatlarını değiştiren, birbirleriyle ilişkilerini belirleyen benliklerini yeniden kurgulamalarını sağlayan kapı, eşik, salon anlamına derinlik katar.